ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ αφιερωμένη στα 100 χρόνια της Μικρασιατικής καταστροφής: Μέρος 7ον

( Από τη συγγραφέα Μαρίτσα Σαριντζιώτου- Σπύρου, απόγονο Μικρασιατών προσφύγων)

Μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453 ο Σουλτάνος Σουλεϊμάν ο Μεγαλοπρεπής που εκπροσωπούσε την Ανατολή και ο Φραγκίσκος Α΄ της Γαλλίας που εκπροσωπούσε τη Δύση, ο πρώτος με τα πλούτη, ο δεύτερος με τη γνώση και την τεχνολογία, ήλθαν σε συνεννόηση και συνήψαν συμβάσεις με τις οποίες ωφελούνταν και οι δύο πλευρές.

Η τυραννική συμπεριφορά των Τούρκων αγάδων, η καταστροφή της σοδιάς, η απόκτηση πολλών παιδιών, ήσαν οι αιτίες –μαζί με τους Βενετοτουρκικούς πολέμους που είχαν πεδίο την Πελοπόννησο και ακόμα την επανάσταση των αδελφών Ορλώφ– που υποχρέωναν τους Έλληνες σε ομαδικό εκπατρισμό. Πολλοί από τους Ελλαδίτες, το αγνοούσαν αυτό και το 1922 εφέροντο στους Μικρασιάτες πρόσφυγες σαν να ήταν από άλλη φυλή.

Από το 1500 μ.Χ. η Σμύρνη άρχισε να παίρνει τα πάνω της. Σ’ αυτό συνέβαλαν οι Σμυρναίοι που ήδη κατοικούσαν εκεί, αλλά και οι χιλιάδες των Ελλήνων που συνέρρεαν απ’ όλη την ελληνική επικράτεια για τέσσερις αιώνες, με μοναδική εξαίρεση την εποχή του 1821 όπου αναγκάστηκαν όσοι έζησαν από τις σφαγές να φύγουν στα νησιά.

Άλλη μια αιτία, ήταν η δημιουργία τσιφλικιών και η φήμη ότι η Μικρά Ασία είναι μια χώρα πλούσια με υψηλά δέντρα και παχιά γη: «Ένα σπόρο τής ρίχνεις και σου δίνει πεντακόσιους, χίλιους». Τα βουνά της ήταν γεμάτα κοπάδια, αμέτρητα τα αγρίμια, τα ελάφια, οι αρκούδες και τ’ αγριογούρουνα. «Ήταν η ευλογημένη γη του κόσμου»!

Από το 1535 οι Γάλλοι είχαν τον έλεγχο του εξωτερικού και εσωτερικού εμπορίου της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Το ίδιο πέτυχαν και τα άλλα ευρωπαϊκά κράτη όπως η Αγγλία, η Ολλανδία, η Αυστρία, η Ρωσία, η Πρωσία, οι Γενοβέζοι και άλλοι.

Έτσι η πρωτεύουσα της Ιωνίας, η Σμύρνη, που ήταν υποβαθμισμένη από τον Τούρκο δυνάστη, έγινε ένα παράθυρο από το οποίο έμπαινε ανεμπόδιστος ο ζωογόνος αέρας της δυτικοευρωπαϊκής εξέλιξης και του πολιτισμού, όπως γράφει ο Φάνης Κλεάνθης στο βιβλίο του «Η Ελληνική Σμύρνη».

Τα προνόμια που έδωσε στους ξένους ο Σουλεϊμάν απετέλεσαν πρόκληση και για τους Έλληνες οι οποίοι βρήκαν πρόσφορο έδαφος για να δράσουν, να συναγωνισθούν και να δημιουργήσουν βγάζοντας στην επιφάνεια τη δυναμικότητα και την αξία της φυλής τους.

Μέσα σ’ όλα τα καλά, υπήρχαν και αρνητικά στοιχεία, όπως οι θρησκευτικές αποστολές με κύριο σκοπό τον προσηλυτισμό των Ελλήνων στο Δυτικό δόγμα. Το 1658 η προπαγάνδα έφθασε στο αποκορύφωμά της. Οι Σμυρναίοι συγκέντρωσαν όσα προπαγανδιστικά βιβλία μπορούσαν, αγόρασαν όσα πουλιόνταν και τα έκαψαν δημοσίως δηλώνοντας έτσι ότι δεν ανέχονταν την προσηλυτιστική δραστηριότητα της Δυτικής Εκκλησίας.

2Μαρία Κεφαλά και 1 ακόμη