ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΜΝΗΜΗ αφιερωμένη στα 100 χρόνια της Μικρασιατικής καταστροφής: Μέρος 8ον

  ( Από τη συγγραφέα Μαρίτσα Σαριντζιώτου- Σπύρου, απόγονο Μικρασιατών προσφύγων του 1922 )

Στην όμορφη γη της Ιωνίας, τα χώματα ήταν φιλόξενα. Η μάνα γη, σ’ αυτό το σημείο δεχόταν τα παιδιά της απ’ όπου κι αν έρχονταν. Από τον πιο μακρινό ξένο τόπο έως τον πλέον κοντινό και ελληνικό. Με όποια καταγωγή κουβαλούσαν, όλοι χωρούσαν. Πολλοί προόδευαν και προκόβανε στη Σμύρνη.

Στη φτωχομάνα –κατά τον τραγουδιστή– Σμύρνη, εκτός από τους πλούσιους, τους εμπόρους, τους τραπεζίτες, τους επιστήμονες, πήγαιναν και φτωχοί για να βρουν την τύχη τους. Ο αέρας και το χώμα της Ιωνικής γης, τους έδινε τη δύναμη να φθάσουν ψηλά. Τρανταχτό παράδειγμα ο οικουμενικός Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε΄ που από τη Δημητσάνα έφθασε στη Σμύρνη για να διακονήσει ως καντηλανάφτης το ναό της Αγ. Φωτεινής και κατέληξε μεγάλη θρησκευτική και μαρτυρική μορφή.

Όταν το 1833, ο Όθων, ο πρώτος βασιλιάς της Ελλάδος, επισκέφθηκε ινκόγκνιτο τη Σμύρνη, τελέστηκε προς τιμήν του δοξολογία στην Αγία Φωτεινή. Ο Όθων επισκέφθηκε και την Ευαγγελική σχολή, όπου ο Διευθυντής της, Αβράμιος Ομηρόλης, έγραψε ποίημα προς τιμήν του και το απήγγειλαν οι μαθητές της σχολής:

«Έλαμψεν ημέρα δόξης, επληρώθει η ελπίς

Χαίρε πόλις του Θησέως και Ομήρου η πατρίς.

Πρώτος της Ελλάδος Άναξ σ’ επισκέπτεται κλεινός

και τη φήμη σου λαμπρύνει και σ’ ευφραίνει ευμενώς».

Στην Ιωνία γεννήθηκε η επιστημονική σκέψη. Ίωνες δημιούργησαν το ελληνικό αλφάβητο. Ίωνες έκοψαν τα πρώτα νομίσματα. Η πρώτη ελληνική εφημερίδα κυκλοφόρησε το 1831. Από τότε μέχρι το 1922 εκδόθηκαν 135 εφημερίδες και περιοδικά. Το πρώτο ελληνικό βιβλίο τυπώθηκε στη Σμύρνη το 1714 ενώ στην Ελλάδα η τυπογραφία ήλθε το 1822 μόνο για την Εφημερίδα της Κυβερνήσεως. Το νοσοκομείο της Σμύρνης το «Γραικικόν» όπως τό ’λέγανε, ήταν το μεγαλύτερο από τα εννέα της Σμύρνης και ιδρύθηκε 113 χρόνια πριν από το πρώτο της Αθήνας, στα 1723. Το 1919 είχε 420 κρεβάτια, 20 κλινικές, 4 χειρουργεία, μικροβιολογικά, βιοχημικά και ακτινολογικά εργαστήρια. Οι γιατροί χειρουργούσαν δωρεάν Έλληνες, Τούρκους, Πέρσες, Άραβες. Νοσηλείες και εμβολιασμοί, όλα δωρεάν με χρήματα των Ελλήνων της Σμύρνης.

Τον 19ο αιώνα η Σμύρνη ευημερούσε σαν σταυροδρόμι Ανατολής και Δύσης. Οι Σμυρνιοί ζούσαν όμορφη ζωή, παρά την ύπαρξη του δυνάστη. Το 80,23% της μικρασιατικής βιομηχανίας βρισκόταν στα χέρια των Ελλήνων. Το 1908 υπήρχε ελευθερία μεταφοράς χρημάτων από χώρα σε χώρα. Τα επεισόδια καταπιέσεως είχαν περιορισθεί. Με τους Τούρκους είχαν οι Έλληνες της Μ. Ασίας φιλίες και γενικά για τη Σμύρνη, τους Σμυρναίους και το σμυρναϊκό εμπόριο ήταν η χρυσή εποχή.

Οι Σμυρνιοί ήσαν καλόγουστοι, με οξύ πνεύμα και ζεστή καρδιά. Από την αρχαιότητα είχε διαμορφωθεί ένας ιδιαίτερος τύπος ανθρώπου με διαφορετικό τρόπο στη θέα της ζωής. Σκληροί δουλευτάδες όλη μέρα και γλέντι κάθε βράδυ αν ήταν βολετό. Εραστές κάθε ωραίου, καλοφαγάδες καθώς ήταν απολάμβαναν τα μεζεδάκια της σμυρναίικης και βυζαντινής μαγειρικής με ρακί και γερμανική μπύρα. Κοσμικοί και θεατρόφιλοι, βιβλιόφιλοι, αγαπούσαν την καλή συντροφιά στα σπίτια τους.

Οι Ιωνίδες, έξυπνες, γαλίφες, που ήξεραν να εκφράζουν τα συναισθήματά τους πάντα με τραγούδι και χορό. Κατάφερναν να κάνουν πάντα το δικό τους, αφέντρες του αφέντη τους αλλά, με νάζια και όχι με μάγια.

Ο Φραγκομαχαλάς, ο κυριότερος εμπορικός δρόμος της Σμύρνης, είχε μάκρος μερικών χιλιομέτρων και 200 πολυτελή μαγαζιά. Από αυτά, τα 163 ελληνικά, 25 ευρωπαϊκά, 9 αρμένικα και εβραϊκά και μόνο τρία τούρκικα. Πάνω από τα μαγαζιά έμεναν οι μαγαζάτορες με τις οικογένειές τους. Τον Φραγκομαχαλά τον αγόρασαν αργότερα Έλληνες και Αρμένιοι. Συνεχίζεται και αλλάζει χρώμα….για να καταλήξει στη μαύρη επέτειο

Προβολή στατιστικών

Απήχηση δημοσίευσης 8

2Σοφια Μοιρ και Παρασκευή Σούλη